Google Search Console – co to jest i jak go używać?

Google Search Console to potężne narzędzie analityczne dostarczające informacji o stanie witryny, jej widoczności w indeksie Google oraz problemach dotykających analizowaną stronę. Zawiera bardzo dużo opcji, niekoniecznie jasnych i zrozumiałych dla użytkownika. W poniższym tekście zarysowane zostały wszystkie funkcje oferowane przez to narzędzie.

Pod adresem (po zalogowaniu) https://www.google.com/webmasters/tools/home?hl=pl znajduje się lista witryn, które możemy analizować.

O tym, jak dodać nowe witryny do listy, możesz przeczytać w osobnym artykule. Wybierając stronę do analizy, użytkownik musi pamiętać, że Google Search Console może dostarczać inne dane dla adresów z przedrostkiem www, a inne dla tych bez tego przedrostka. Taka sama sytuacja dotyczy adresów korzystających z protokołu https oraz http.

Panel

Po wyborze interesującego wariantu adresu user Google Search Console zostaje przeniesiony do interfejsu z informacjami o stronie. Z lewej strony ekranu znajduje się menu, a większa część ekranu przeznaczona jest do prezentacji danych. Jako domyślna (pierwsza) wyświetlana jest podstrona Panel ze skrótem najważniejszych informacjami o witrynie. W tym widoku użytkownik może sprawdzić istotne parametry. Składają się na nie okno z informacjami dotyczącymi witryny oraz trzy boksy poniżej. Zawierają one informacje o błędach indeksowania, analityce wyszukiwania oraz mapach witryny. Ich znaczenie zostanie omówione poniżej, gdyż są to skróty informacji dostępnych w innych opcjach Google Search Console.

Wiadomości

Drugą zakładką dostępną w lewym menu są Wiadomości. O ile w panelu (domyślnym ekranie głównym) wyświetlane są jedynie te najnowsze, tak tutaj użytkownik ma wgląd do wszystkich (od momentu uzyskania dostępu do usługi). Wiadomości w Google Search Console mogą być przeglądane oraz usuwane. Informacje, które się tutaj pojawiają, dotyczą bardzo ważnych aspektów funkcjonowania strony, jak np. działania ręczne wykonane ze strony pracowników Google czy wiadomości o atakach hakerów na witrynę. Użytkownik powinien otrzymywać je drogą mailową, ale zdarza się, że nie dochodzą, dlatego zalecane jest ich monitorowanie w Google Search Console.

Wygląd w wyszukiwarce

W menu nawigacyjnym, poniżej opcji Wiadomości, znajduje się menu Wygląd w wyszukiwarce. Korzystając z informacji zawartych w tej zakładce Google Search Console, można poprawić prezentację witryny na stronie wyników wyszukiwania.

• Dane uporządkowane – dzięki tej opcji użytkownik może uzyskać informacje o poprawności wdrożenia danych strukturalnych (zwanych też uporządkowanymi) w formacie znanym ze schema.org. Dzięki nim Google potrafi lepiej zrozumieć zawartość witryny i atrakcyjniej ją przedstawić w wynikach wyszukiwania (np. bezpośrednio tam podać czas przyrządzania potrawy czy cenę produktu).
• Karty informacyjne – niektóre z danych prezentowanych na stronie mogą tworzyć szczególny zestaw, na przykład przepisy. Jeśli Google znajdzie tego typu zestawy, wyświetli informacje o nich – szczególnie błędy – właśnie w tej zakładce.
• Marker danych – jeśli na stronie znajdują się elementy uporządkowane (np. produkty), to można je oznaczyć za pomocą tego narzędzia. Po jego uruchomieniu (przycisk „Rozpocznij wyróżnianie”) w Google Search Console będą prezentowane kolejne podstrony, a użytkownik będzie wskazywał powtarzające się elementy, na przykład cenę produktu bądź jego nazwę. Na podstawie decyzji Google sam stworzy wzorce, dzięki którym będzie rozpoznawał te elementy na wszystkich podstronach. Jest to szczególnie praktyczne rozwiązanie, jeśli z jakiegoś powodu niemożliwe jest wdrożenie danych strukturalnych.
• Udoskonalenia HTML – korzystając z informacji zawartych w tej karcie, użytkownik może łatwo sprawdzić takie błędy witryny, jak powielające się meta opisy, tytuły podstron czy zidentyfikować problemy z zawartością niemożliwą do indeksacji. Przedstawiane w Google Search Console informacje są szczegółowe – zawierają nie tylko wartość liczbową, ale również konkretne adresy podstron z problemami.
• Przyspieszone strony mobilne AMP – technologia AMP pozwala na znaczne przyspieszenie stron mobilnych. W Polsce jest ona jeszcze mało popularna. Jeśli jednak użytkownik wdrożył ją na swojej stronie, to w tej zakładce Google Search Console może uzyskać dodatkowe informacje.

Ruch związany z wyszukiwaniem

Kolejną grupą w menu Google Search Console jest Ruch związany z wyszukiwaniem. Informacje stąd dotyczą nie tyle bezpośrednio witryny, co jej otoczenia.

• Analityka wyszukiwania – dane z tej zakładki wyświetlane są również na domyślnie otwartej stronie po zalogowaniu się do Google Search Console (Panel). Użytkownik może sprawdzić podstawowe informacje o ruchu przychodzącym do jego strony z wyszukiwarki Google. W zależności od potrzeb wykres może zawierać różny zestaw danych. W pierwszym rzędzie przycisków nad wykresem znajdują się 4 pola opisane jako: Wyświetlenia, Kliknięcia, CTR oraz Pozycja. Użytkownik może wybrać dowolną liczbę tych pól, dzięki czemu pojawiają się dodatkowe linie na wykresie oraz w tabeli poniżej.
• Kliknięcia mówią o faktycznej liczbie przejść na witrynę z Google, Wyświetlenia o tym, ile razy witryna pojawiła się na liście wyników wyszukiwania, ale niekoniecznie została wybrana („kliknięta”) przez internautę. CTR to nic innego jak stosunek wyświetleń do kliknięć, Pozycja natomiast informuje usera Google Search Console o średniej pozycji danej frazy. W drugim wersie znajduje się lista opcji, spośród których tylko jedna może być wybrana. Pierwsza z nich – domyślnie zaznaczona – to Zapytania. Dzięki informacjom tam zawartym użytkownik może sprawdzić, jakie frazy wygenerowały przejścia na stronę. Są to szczególnie istotne dane, od kiedy w usłudze Google Analytics większość słów kluczowych została ukryta pod „Not provided”. Druga opcja to Strony – jej wybranie dostarcza informacji o najpopularniejszych podstronach witryny. Kolejna możliwość wyboru to Kraje, czyli informacje o tym, skąd pochodzą użytkownicy witryny. Wybranie następnej opcji, czyli Urządzenia sprawi, że wyświetlony zostanie rozkład użytkowników witryny korzystających z urządzeń mobilnych oraz desktopowych. Korzystając z: Typ wyszukiwania w Google Search Console można sprawdzić, jak radzi sobie jego strona w wyszukiwarce graficznej bądź video. Wygląd w wyszukiwarce wyświetla informacje o  liczbie wyników rozszerzonych w indeksie Google, czyli zawierających dodatkowe elementy, na przykład wcześniej wspomniane przepisy. Ostatnią, ale bardzo ważną opcją jest Data. Domyślnie wszystkie informacje wyświetlane są dla ostatnich 28 dni, ale dzięki omawianej opcji możliwa jest zmiana zakresu do nawet 90 dni.

Analityka wyszukiwania, ze względu na swoją prostotę, nie zastąpi w pełni innych statystyk witryny,  takich jak Google Analytics. Warto z niej jednak korzystać, gdyż dostarcza wiele unikalnych informacji.

• Linki do Twojej witryny – dzięki tej opcji Google Search Console możemy uzyskać listę stron, na których są umieszczone odnośniki do naszej (analizowanej) witryny. Dodatkowo, można sprawdzić najpopularniejsze podstrony, czyli te, do których prowadzi najwięcej linków lub rozkład tekstu zakotwiczenia, czyli słów kryjących linki (tzw. anchor text). Mimo że jest tutaj pokazywana jedynie próbka danych, jakie posiada Google i to najczęściej ze sporym opóźnieniem, to i tak jest to najlepsze możliwe źródło danych o profilu linków witryny.
• Linki wewnętrzne – w tej karcie znajdują się informacje o tym, jak Google widzi strukturę witryny. Mówiąc prosto, jest to lista podstron, do których prowadzi najwięcej linków wewnętrznych. Szczególnie warto analizować tę zakładkę, gdy w wynikach wyszukiwania pojawiają się tak zwane Linki witryny. W chwili obecnej właściciel witryny nie ma na nie wpływu bezpośredniego, nawet za pomocą Google Search Console. Można jednak założyć, że istnieje związek między nimi a najpopularniejszymi podstronami w witrynie.
• Ręczne działania – są to interwencje podejmowane przez pracowników Google, jeśli witryna naruszy w znaczący sposób jego wytyczne. Popularnie przyjęło się określać je jako kary ręczne. Skutkują one znacznym obniżeniem pozycji witryny w wyszukiwarce. Przykładowymi powodami nałożenia tego typu kar może być pozyskiwanie nienaturalnych linków do witryny bądź atak hakerski. Optymalną sytuacją jest brak jakichkolwiek informacji w tym miejscu. Jeśli jest jednak inaczej, należy usunąć przyczyny problemu, a następnie poprosić o rozpatrzenie prośby o zdjęcie kary. Po uzyskaniu dostępu do Google Search Console użytkownik nie zostaje powiadomiony o wcześniej nałożonych karach ręcznych, dlatego należy zweryfikować tę zakładkę ręcznie. O ewentualnych nowych działaniach ręcznych zweryfikowany użytkownik Google Search Console zostanie powiadomiony w zakładce Panel oraz drogą mailową.
• Kierowanie międzynarodowe – w przypadku witryn wielojęzycznych zalecane jest stosowanie atrybutów hreflang. W Google Search Console, na omawianej karcie właściciel witryny może znaleźć podsumowanie poprawności wdrożenia tego atrybutu i zlokalizować ewentualne błędy.
• Obsługa na urządzeniach mobilnych – bardzo ważne jest, aby witryna wyświetlała się poprawnie na urządzeniach mobilnych (komórkach i tabletach) ze względu na znaczący udziału internautów korzystających z nich. Jest to średnio połowa całkowitego ruchu. Zweryfikowany użytkownik Google Search Console dzięki tej opcji może zidentyfikować błędy, jakie internauci mogą napotkać, wchodząc na jego stronę z urządzeń mobilnych.

Indeks Google

Kolejna opcja Google Search Console zawiera informacje o poziomie zaindeksowania witryny w wyszukiwarce.

• Stan indeksowania – główną część tej karty stanowi wykres przedstawiający liczbę zaindeksowanych podstron w czasie. Dzięki niemu zweryfikowany użytkownik Google Serach Console może sprawdzić ewentualne odchylenia – na przykład gwałtowny wzrost lub spadek liczby podstron w indeksie – czy stopień indeksacji nowych zasobów.
• Zablokowane zasoby – część zasobów witryny, na przykład pliki CSS, mogą być zablokowane dla robota Google. W tej zakładce właściciel witryny może sprawdzić, które zasoby są zablokowane i upewnić się, że są to tylko te, jakie świadomie wybrał.
• Usuń adresy URL – w przypadku potrzeby szybkiego usunięcia części podstron z indeksu Google zweryfikowany użytkownik Google Search Console może skorzystać z tej opcji. Istnieje możliwość usunięcia konkretnych podstron (np. domena.pl/adres-podstrony), całego katalogu (np. wszystkich produktów mających w adresie domena.pl/produkty) czy nawet całej witryny (wszystkich podstron). Należy przy tym pamiętać, że wbrew nazwie nie jest to usuwanie, co ukrywanie podstron przed internautami. Oznacza to, że za pośrednictwem wyszukiwarki Google nie trafi na nie żaden internauta. Jeśli jednak usunięte/ukryte w ten sposób podstrony były dla Google problemem, to nadal mogą stanowić balast dla widoczności witryny. Ponadto po 90 dniach takie podstrony przywracane są do indeksu Google, więc należy je ponownie usunąć.

Indeksowanie

Następna zakładka w Google Search Console to indeksowanie. Pozornie może wydawać się, że powiela funkcjonalność zakładki Indeks Google, ale istnieje między nimi różnica. O ile zakładka powyżej przestawia stan zaindeksowania witryny, tak ta pokazuje informacje o samym procesie indeksowania – np. jakie może napotkać problemy.

• Błędy indeksowania – dzięki informacjom udostępnionym w tym miejscu, zweryfikowany użytkownik Google Search Console może sprawdzić, czy wyszukiwarka nie napotyka problemów z indeksacją. Mogą one wynikać z linków prowadzących pod błędne adresy (np. literówki) czy nieprzekierowanych adresów URL z poprzedniej wersji strony. Dodatkowe opcje na górze, tj. DNS, łączność z serwerem oraz Błąd pobierania pliku Robots.txt, pozwalają łatwiej namierzyć źródło problemu. Po ewentualnej naprawie (jeśli była wymagana) można dany błąd „odhaczyć” jako poprawiony, nie jest to jednak konieczne. Wyświetlane są tu błędy z ostatnich 90 dni, więc z czasem (o ile ich przyczyna została usunięta) znikną same.
• Statystyki indeksowania – proces indeksowania to w skrócie odwiedzanie strony przez roboty Google i zapisywanie ich do jego indeksu (wg jego uznania). Większa liczba tych odwiedzin oraz ich dłuższy czas są oznakami większego zainteresowania ze strony Google. Dzięki Google Search Console, w tej zakładce można sprawdzić zmiany w zachowaniu Googlebota na przełomie ostatnich 90 dni.
• Pobierz jako Google – w pewnych sytuacjach użytkownik może widzieć stronę w inny sposób niż Google. Zweryfikowany użytkownik Google Search Console może skorzystać z tej opcji i sprawdzić jak stronę widzi Googlebot. Sprawdzoną w ten sposób podstronę użytkownik może przesłać do indeksu, czym przyspieszy proces indeksacji witryny. Jest to szczególnie przydatna możliwość weryfikacji w przypadku stron zbudowanych w oparciu o technologie dynamiczne, które często stwarzają problem z ich odczytem przez Google.
• Tester pliku Robots.txt – dzięki plikowi Robots.txt właściciel witryny może zarządzać ruchem robotów sieciowych na swojej stronie – zabraniać im dostępu do pewnych partii. Dzięki tej opcji, jeśli właściciel zweryfikował witrynę w Google Search Console, możliwe jest sprawdzenie, czy wspomniany plik nie generuje błędów mogących wpływać na indeksację witryny.
• Mapy witryny – strona internetowa (szczególnie sklepy czy portale o dużym przypływie treści – newsy, plotki) przyjazna dla wyszukiwarki powinna dysponować mapą witryny w formacie XML. Zweryfikowany użytkownik Google Search Console może adres mapy przesłać do Google, a następnie sprawdzać, ile z zadeklarowanych podstron z takiej mapy rzeczywiście trafia do indeksu. Jeśli ten odsetek będzie niski, a sama indeksacja wolna, należy uznać to za sytuację problemową i poszukać przyczyny takiego stanu rzeczy.
• Parametry w URL-ach – przyjęte jest stosować przyjazne adresy URL, tj. niezawierające parametrów takich jak domena.pl?id=32, ewentualnie rozwiązywać powstałe przez takie adresy problemy z użyciem np. tagu kanonicznego (m.in. dla wyników sortowania w sklepie). Jeśli jednak właściciel witryny zmuszony jest korzystać z parametrów, to dzięki omawianej opcji w Google Search Console może „wyjaśnić” wyszukiwarce, co one oznaczają i w konsekwencji poprawić indeksację swojej witryny.

Problemy dotyczące bezpieczeństwa

Jeśli witryna została zaatakowana przez stronę trzecią, co stwarza zagrożenie dla internautów (np. został wszczepiony do niej złośliwy kod), to w tej zakładce znajdą się dodatkowe informacje. Są to przede wszystkim przykładowe adresy podstron uznanych za niebezpieczne. Podobnie jak przy działaniach ręcznych, najlepszą sytuacją z punktu widzenia właściciela witryny jest brak jakichkolwiek informacji w tej zakładce Google Search Console.

Narzędzia internetowe

Użytkownik Google Search Console może w tej zakładce skorzystać z dodatkowych zasobów. W praktyce znajdują się tam głównie odnośniki do innych usług Google oraz zewnętrznych narzędzi niebędących integralną częścią Google Search Console.

Opcji i zakładek w Google Search Console jest dużo, ale koniecznością jest ich poznanie, jeśli chce się prawidłowo prowadzić proces pozycjonowania. Które opcje są Waszym zdaniem najbardziej przydatne? Z których nie korzystacie prawie nigdy?